یکی از محبوب‌ترین ابعاد زندگی اجتماعی، سنت‌ها و مراسمات آیینی هستند. پختن غذای نذری یکی از محبوب‌ترین سنت‌های مسلمانان، به‌ویژه مسلمانان ایرانی است که در جشن‌ها یا سوگواری‌ها مذهبی به اوج می‌رسد. این رسم محبوب و پسندیده، با نیت رفع مشکلات، کمک به مستمندان و برآورده شدن آرزوها برگزار می‌شود و باعث صمیمیت و نزدیک‌‌تر شدن افراد جامعه می‌شود. نذری دادن زندگی اجتماعی را تقویت می‌کند و مهر، کمک به مستمندان و روحیه کار گروهی را ارتقا می‌دهد.
معمولاً به محض این که تصمیم می‌گیرید غذای نذری بپزید، با یک سوال پررنگ مواجه می‌شوید: غذای نذری چی بپزم؟ این مقاله با انواع نذری ساده و محبوب به این سوال جواب می‌دهد.
محبوب‌ترین غذاهای نذری کدام‌اند؟
- خورشت قیمه: خورشت قیمه معمولاً اولین جواب سوالِ «غذای نذری چی بپزم ؟» است. توزیع این غذای خوشمزه و پرطرفدار در مراسمات مذهبی، خصوصاً ماه محرم بسیار رواج دارد. عکس نذری محرم در شهرهای مختلف نشان می‌دهد قیمه در سرتاسر کشور محبوب است.
چند نکته برای پختن قیمه نذری
- لپه را از روز قبل خیس کنید تا سریع‌تر بپزد.
- از دارچین برای خوش‌طعم‌تر شدن غذا استفاده کنید.
- خورشت قیمه باید حداقل ۴ ساعت روی شعله‌ی کم بماند.
- رب را با کمی روغن تفت دهید، تا خورشت خوش‌طعم‌تر شود.
- گوشت را به‌خوبی با ادویه و پیاز تفت دهید.
- خورشت قورمه سبزی: قورمه‌سبزی سوگلی غذاهای ایرانی است و طرفداران بی‌شماری دارد. مراحل پخت قورمه‌سبزی نذری، از غذاهای دیگر طولانی‌تر است با‌این حال به‌دلیل محبوبیتش یکی از گزینه‌های پخت غذای نذری است.
چند نکته برای پختن قورمه‌سبزی نذری
- سبزی قورمه را زیاد سرخ نکنید چون خورشت را تلخ می‌کند.
- لوبیاها را از شب قبل خیس کنید و همزمان با سبزی به خورشت اضافه کنید.
- برای خوش‌طعم‌تر شدن خورشت، می‌توانید کمی ترخون به سبزی قورمه اضافه کنید.
- سبزی را با روغن جامد سرخ کنید تا خورشت روغن بیشتری بیندازد.
- زرشک پلو با مرغ: یکی از محبوب‌ترین غذاهای نذری زرشک‌پلو با مرغ است؛ این غذا در عین داشتن طعم و ظاهر دلنشین، دستورپخت ساده‌ای دارد و به‌سرعت آماده می‌شود.
چند نکته برای پختن زرشک پلو با مرغ نذری
- به ازای هر یک مرغ، یک پیاز اضافه کنید.
- معمولاً برای مراسم‌های رسمی پوست مرغ را نمی‌کنند ولی بهتر است پوست مرغ را جدا کنید تا غذای نذری سالم‌تر باشد.
- برای چیدن مرغ‌ها، اول سینه‌ها را در قابلمه بچینید، بعد ران‌ها را در لایه‌ی بعدی بگذارید چون ران‌ها زودتر می‌پزند.
- رب را در روغن تفت بدهید و بعد به مرغ اضافه کنید، این کار باعث خوش‌رنگ و خوش‌طعم شدن غذای نذری می‌شود.
- برای خوش‌طعم‌تر شدن مرغ، از هویج یا سیب درختی استفاده کنید.
- به زرشک کمی شکر اضافه کنید تا ترشی‌اش رقیق‌تر شود.
- عدس پلو: اگر دنبال غذایی ساده و نسبتاً کم‌خرج و در عین حال خوشمزه و محبوب هستید، عدسپلو بهترین گزینه است. این غذا از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین غذاهای نذری است، در ضمن مقوی است و فواید زیادی برای بدن دارد.
چند نکته برای پختن عدس پلو نذری
- برنج را از شب قبل در آب و نمک خیس کنید.
- زعفران باعث خوش‌رنگ‌تر و خوش‌طعم‌تر شدن عدسپلو می‌شود.
- می‌توانید برای تزئین عدسپلو از خلال پسته و خلال بادام استفاده کنید.
- آش رشته: آش رشته دوست جشن و عزاست و در تمام مراسم‌های ایرانی قابلیت حضور دارد. این غذای خوش‌طعم و محبوب، از سال‌ها پیش به‌عنوان نذری بین مردم توزیع می‌شود.
چند نکته برای پختن آش رشته نذری
- نخود و لوبیا را از ۲۴ ساعت قبل در آب خیس کنید.
- قابلمه‌ای با سایز مناسب انتخاب کنید تا رشته‌ها خمیر نشوند.
- اندازه‌ی سبزی آش باید دو برابر اندازه‌ی حبوبات باشد.
- صبر کنید آش کمی سرد شود، بعد تزئینش کنید.
- شله زرد: یکی دیگر از نذری‌های ساده و خوش‌طعم شله زرد است که خواص زیادی برای بدن دارد. این پیش‌غذا، در مناسبت‌ها به‌خصوص عزاداری ماه محرم، بین مردم توزیع می‌شود.
چند نکته برای پختن شله زرد نذری
- برای خوش‌طعم‌تر شدن شله‌زرد، بهتر است از برنج نیم‌دانه ایرانی استفاده کنید.
- شکر را بعد از پختن برنج اضافه کنید.
- اگر شله‌زرد سفت شد، کمی آب اضافه کنید و بگذارید بجوشد.
- آش شله قلمکار: آش شله‌قلمکاریکی از غذاهای نذری ایرانی است که در مراسم‌های مختلف، به‌ویژه مراسم‌های مذهبی توزیع می‌شود. آش‌شله‌قلمکار سرشار از مواد مغذی است و به‌عنوان یک وعده‌ی غذایی کامل مصرف می‌شود.
چند نکته برای پختن آش شله قلمکار
- می‌توانید از فلفل سیاه برای خوش‌طعم‌تر شدن آش استفاده کنید.
- تمام حبوبات را به جز عدس از شب قبل خیس کنید.
- ترخون باعث خوش‌طعم‌تر شدن آش می‌شود.
این غذاها جز محبوب‌ترین غذاهای نذری هستند، با این حال در این زمینه محدودیتی وجود ندارد. می‌توانید با توجه به شرایطتان، هر غذایی را به‌عنوان نذری توزیع کنید. مثلاً انواع غذای نذری با مرغ مانند فسنجان و جوجه‌کباب یا چلوکباب و سایر غذاها.
برای پختن غذاهای نذری چه میزان مواد اولیه نیاز داریم؟
اولین قدم برای پختن غذای نذری، محاسبه تعداد مهمانان است چون کم و زیاد شدن غذای نذری خوشایند نیست. در ادامه مواد اولیه غذای نذری برای ۱۰۰ نفر بیان شده است، می‌توانید با توجه به تعداد مهمان‌ها مقدار مواد اولیه را کم و زیاد کنید. مثلاً مواد لازم برای قیمه نذری برای ۲۰۰ نفر ، دو برابر مقدار زیر است.
مواد لازم برای خورشت قیمه (۱۰۰ نفر)
- گوشت ۱۰ کیلوگرم
- سیب‌زمینی ۷ کیلوگرم
- لپه ۳ کیلوگرم
- روغن ۴ کیلوگرم
- رب گوجه فرنگی ۵/۲ کیلوگرم
- پیاز ۵ کیلوگرم
- زعفران ۱ مثقال
- هل و گلاب به میزان لازم
- برنج ۱۵ کیلوگرم
مواد لازم برای خورشت قورمه‌سبزی (۱۰۰ نفر)
- گوشت ۸ کیلوگرم
- لوبیا ۵/۲ کیلوگرم
- لیموعمانی ۲ کیلوگرم
- پیاز ۱۰ کیلوگرم
- سبزی قورمه ۱۰ کیلوگرم
- روغن ۵ کیلوگرم
- برنج ۱۵ کیلوگرم
- نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
مواد لازم برای زرشک پلو با مرغ (۱۰۰ نفر)
- مرغ ۳۵ کیلوگرم
- پیاز ۷ کیلوگرم
- رب گوجه‌فرنگی ۳ کیلوگرم
- زرشک ۲ کیلوگرم
- زعفران ۱ مثقال
- روغن ۳ کیلوگرم
- برنج ۱۸ کیلوگرم
- روغن ۳ کیلوگرم
مواد لازم برای عدسپلو (۱۰۰ نفر)
- عدس ۴ کیلوگرم
- گوشت چرخ‌کرده ۷ کیلوگرم
- روغن ۴ کیلوگرم
- کشمش ۳ کیلوگرم
- زعفران ۱ مثقال
- هل و دارچین به میزان لازم
- نمک و فلفل به میزان لازم
مواد لازم برای آش رشته (۱۰۰ نفر)
- لوبیا ۵/۱ کیلوگرم
- نخود ۵/۱ کیلوگرم
- پیاز ۵ کیلوگرم
- سیر ۲ کیلوگرم
- سبزی آش ۲۰ کیلوگرم
- کشک ۲ کیلوگرم
- رشته آش ۶ کیلوگرم
- نعنا به میزان لازم
مواد لازم برای شله زرد (۱۰۰ نفر)
- برنج نیم‌دانه ۳ کیلوگرم
- شکر ۶ کیلوگرم
- زعفران ۵/۱ مثقال
- گلاب ۴ پیمانه
- هل یک‌چهارم پیمانه
- کره ۳۰۰ گرم
- خلال بادام ۷۰۰ گرم
- دارچین به میزان دلخواه
چند نذری ساده که سریع آماده می‌شوند
- نوشیدنی‌ها: نوشیدنی‌ها پای ثابت مراسم‌ها و آیین‌های سنتی و مذهبی هستند. چای، شربت زعفران، شربت آبلیمو، شیرکاکائو… از نوشیدنی‌های محبوب برای نذری هستند.
- انواع لقمه های نذری : یکی از گزینه‌های مناسب برای نذری، لقمه‌ها هستند. لقمه هم به‌سرعت آماده می‌شوند و هم باعث سیری می‌شوند. از انواع لقمه های نذری می‌توانیم به لقمه نان و پنیر و گردو، لقمه فلافل، لقمه کوکو، لقمه سالاد الویه و… اشاره کنیم.
- حلوا: حلوا به‌نوعی پیشکسوت عرصه‌ی نذری‌ها است و در این زمینه قدمتی طولانی دارد. حلوا یکی از محبوب‌ترین نذری‌ها است و در زمان کوتاهی آماده می‌شود.
حرف آخر اسنوا
سنت‌ها روح زندگی جمعی را حفظ می‌کنند و مهر، عطوفت و معنویت را ارتقا می‌دهند. نذری دادن یکی از پسندیده‌ترین سنت‌ها به شما می‌رود. سنتی که هم به مستمندان کمک می‌کند، هم همسایه‌ها را به هم نزدیک می‌کند و هم مراسم‌های مذهبی و آیینی را زنده نگه می‌دارد. نذری دادن در ایران از دوران صفویه رواج پیدا کرده است و پلی بین مردم به شمار می‌رود.